داشتن یک بازار هدف، به کسب و کارها کمک میکنه تا استراتژیهای بازاریابی خودشون رو طوری طراحی کنن و پیش ببرن که بیشترین سوددهی رو داشته باشه. توی ادامه این مقاله از مجموعه مقالههای آموزش بازاریابی میخوایم درباره اینکه بازار هدف چیه و هدف گذاری بازار به چه دردی میخوره صحبت کنیم.
بازار هدف چیست؟
بازار هدف به گروه خاصی از افراد با ویژگیهای مشترک گفته میشه که یه کسب و کار محصولات یا خدماتش رو برای اونها تبلیغ میکنه. شرکتها از بازارهای هدف استفاده میکنن تا مشتریهای بالقوه خودشون رو بهتر بشناسن و استراتژیهای بازاریابی مؤثری طراحی کنن که به اونها در دستیابی به اهداف تجاری و بازاریابیشون کمک کنه.
شناخت بازار هدف، بخشی اساسی از هر کسب و کار جدید هست، چه یه شرکت بزرگ مثل نمونههای Fortune 500 باشه و چه یه کسب و کار کوچیک تازه تاسیس. آشنایی با بازار هدف، پایهای برای موفقیت توی بازار فراهم میکنه.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل اصول رهبری فروش موفق
مقایسه بازار هدف و مخاطب هدف
گاهی اوقات، بازار هدف و مخاطب هدف به اشتباه به جای همدیگه استفاده میشن اما این دو اصطلاح به گروههای مختلفی از افراد اشاره دارن.
بازار هدف، گروه کلی افرادی هست که یه کسب و کار سعی داره از طریق استراتژیهای بازاریابی به اونها دسترسی پیدا کنه، در حالی که مخاطب هدف زیرمجموعهای خاص از بازار هدفه که شرکت سعی داره با تلاشهای بازاریابی خاصتری به اونها برسه.
بخش بندی بازار هدف
بخش بندی بازار، فرآیند تقسیم یه بازار به گروههای کوچیکتر یا «بخشهای مختلف» هست تا فرصتهای رشد بازار شناسایی بشن. از طریق این بخش بندی، بازاریابها میتونن ویژگیهای کلیدی بازار هدف رو شناسایی کنن و تلاشهای بازاریابی رو بر اساس نیازها، علایق و شخصیتهای خاص مشتریها هدایت کنن.
برای کمک به هدف گذاری بازار، در ادامه به توصیف چهار نوع رایج از بخش بندی بازار پرداخته شده. اگرچه هر کدوم از این بخش بندیها جدا از هم هستن و دیدگاههای متفاوتی رو درباره بازار هدف ارائه میدن، اما معمولاً بازاریابها از ترکیب چندین روش برای ایجاد تصویری دقیقتر از مشتریهای بالقوه استفاده میکنن.
بیشتر بخوانید: پرورش سرنخ فروش چیست؟ | رازهای پرورش سرنخ به زبان ساده
بخش بندی جمعیتی
بخش بندی جمعیتی، مصرف کنندهها رو بر اساس ویژگیهای خاصی مثل سن یا سطح درآمد دسته بندی میکنه. این نوع بخش بندی، به کمک روشهای رایج جمع آوری دادهها، نمایی از مصرف کنندهها به عنوان افرادی واقعی در دنیای واقعی ارائه میده. معمولاً این بخش بندی برای استراتژیهای بازاریابی B2C مناسب تره.
بیشتر بخوانید: تفاوتهای اصلی و اساسی بازاریابی B2B و بازاریابی B2C
ویژگیهای معمولی که در بخش بندی جمعیتی باید در نظر گرفته بشن، شامل موارد زیر هستن:
- سن
- جنسیت
- قومیت
- گرایش جنسی
- سطح درآمد
- اندازه خانوار
- سطح تحصیلات
- موقعیت جغرافیایی
بیشتر بخوانید: چگونه از بازاریابی خدمات برای حداکثر تاثیر استفاده کنیم؟
بخشبندی روان شناختی
بخش بندی روان شناختی، مصرفکنندهها رو بر اساس ویژگیهای روانی و شخصیتی مثل ارزشها و نگرشها دسته بندی میکنه. بر خلاف بخش بندی جمعیتی که به «چه کسی» بودن مشتریها میپردازه، این بخش بندی به دلایل پشت خریدها توجه میکنه.
ویژگیها و خصوصیات روانی معمولی که باید در نظر گرفته بشه شامل:
- ارزشهای شخصی
- باورهای مذهبی
- نظرات
- نگرشها
بیشتر بخوانید: فروش داخلی چیست؟ | 5 راهکار برای موفقیت در فروش به کمک فروش داخلی
بخش بندی فیرموگرافیک
بخش بندی فیرموگرافیک، شرکتها و کسب و کارها رو بر اساس ویژگیهای مشترکشون دسته بندی میکنه. این ویژگیها شامل صنعتی که شرکت در اون فعالیت میکنه و تعداد کارکنانش میشه. این روش مثل بخش بندی جمعیتی هست، اما به جای افراد، به شرکتها میپردازه و بیشتر برای بازاریابی و فروش سازمانی (B2B) استفاده میشه.
بخش بندی رفتاری
بخش بندی رفتاری، مصرف کنندهها رو بر اساس رفتارهاشون نسبت به محصولات یا خدمات دسته بندی میکنه، مثل زمان خرید و نحوه استفاده از اونها. با تمرکز بر رفتارهای مصرف کننده، این بخشبندی به بازاریابها کمک میکنه که استراتژیهای بازاریابی خودشون رو بهبود بدن.
بیشتر بخوانید: ارزیابی عملکرد مدیران فروش با 8 شاخص برتر
استراتژیهای بازار هدف
روشهای مختلفی برای بازاریابی محصول یا خدمات به بازار هدف وجود داره. این استراتژیها معمولاً از هدفگیری گستردهتر شروع میشن و به سمت هدفگیری خاصتر و محدودتر میرن. روش دقیق بازاریابی که استفاده میکنید، بیشتر به بازار هدفی که شناسایی کردید بستگی داره.
بازاریابی انبوه
بازاریابی انبوه یه استراتژی بازاریابی هست که از بخش بندی بازار صرف نظر میکنه و تبلیغات رو برای بیشترین تعداد ممکن از افراد انجام میده. برخلاف روشهای دیگه، بازاریابی انبوه کمپینهای متفاوتی برای بخشهای مختلف بازار ایجاد نمیکنه و به جای اون یه کمپین واحد رو برای کل بازار اجرا میکنه.
بیشتر بخوانید: بهترین راههای تبلیغات برای جذب مشتری
بازاریابی تفکیکی
بازاریابی تفکیکی یه استراتژی بازاریابیه که در اون یه کسبوکار کمپینهای بازاریابی مختلفی رو برای جذب گروههای مختلف از مخاطبان هدف طراحی میکنه. با تفکیک کمپینهای بازاریابی، کسب و کارها میتونن پیشنهادات ارزش خودشون رو به شکلی مؤثرتر برای بخشهای مختلف بازار بیان کنن و به این ترتیب، شانس موفقیت استراتژی بازاریابیشون رو افزایش بدن.
بازاریابی نیچ
بازاریابی گوشهای یا نیچ یه استراتژی بازاریابیه که در اون یه کسب و کار تمام تلاشهای بازاریابی خودش رو بر روی یه بازار هدف بسیار خاص و منحصر به فرد متمرکز میکنه. به همین دلیل، بازاریابی نیچ اغلب به نیازهای خاصی در بازار میپردازه که در حال حاضر تأمین نمیشن و به این ترتیب فرصتهای جدیدی رو برای کسبوکارها ایجاد میکنه.
بیشتر بخوانید: چگونه در دیجی کالا فروشنده شویم؟ [+بهترین اجناس برای فروش اینترنتی]
نتیجهگیری
بازار هدف، پایه و اساس هر استراتژی بازاریابی موفقه. شناخت دقیق مشتریها و دسته بندی اونها بر اساس ویژگیهای مشترک، به کسب و کارها این امکان رو میده که برنامههای بازاریابی مؤثرتری طراحی کنن. با استفاده از روشهای بخش بندی بازار، میشه شناخت بهتری از نیازها و رفتارهای مشتریها پیدا کرد و محصولات یا خدمات رو به بهترین شکل به اونها ارائه داد.
توی دوره آموزش مدیر فروش هم درباره این موضوع صحبت کردیم. اگه علاقه دارید بیشتر درباره مدیریت تیم فروش بدونید حتما به این بخش هم سر بزنید.
سوالات متداول
بازار هدف چیه؟
بازار هدف گروهی از افراد با ویژگیهای مشترکه که یه کسب و کار محصولات یا خدماتش رو برای اونها تبلیغ میکنه.
تفاوت بین بازار هدف و مخاطب هدف چیه؟
بازار هدف به کل گروهی اشاره داره که یه شرکت میخواد به اونها برسه، ولی مخاطب هدف زیرمجموعهای خاص از بازار هدفه که شرکت با تلاشهای بازاریابی خاصتری به اونها نزدیک میشه.
چرا بخش بندی بازار مهمه؟
بخش بندی بازار به کسب و کارها کمک میکنه تا نیازها و علایق متفاوت مشتریها رو بهتر درک کنن و استراتژیهای بازاریابی دقیقتری طراحی کنن که باعث رشد و موفقیت در بازار بشه.